Ses Yalıtımında Kullanılan Malzeme Çeşitleri
Nasıl ki Isı -Su ve Yangın yalıtımı yapılarda kanunlarla zorunlu hale geldiyse “ses yalıtımı ve gürültü kontrolü” de ülkemizde yeni çıkacak olan yasalar ile konutlarda zorunlu hale geliyor. Şuan için yapılan kontroller çevre ve şehircilik bakanlığının denetiminde sanayide devam etmekte ve sanayi kuruluşlarına gürültü kontrolü için denetlemelerde bulunmaktadır.
Ses Yalıtım Nedir?
Sesin bir noktadan başka bir noktaya geçişinin azaltılması gürültü ve titreşim kaynağının izole edilmesidir.
Tabi bu sesin geniş bir alanda bir yüzeyden yansıyıp geri gelmesi, yankı, çınlama ve reberverasyon süresi problemleri ses yalıtımı ile karıştırılmaması gerekir. Bu tamamen hacim akustiği konusuna girmekte ve yansıtıcı yüzeylerin çeşitli ses yalıtım malzemeleri (akustik kırıcılar ve ses yutucu malzemeler) ile kaplanması sonucu çözülebilmektedir. Bu işlemler yapılmadan evvel hangi ses yalıtım malzemelerinin kullanılacağı ve ne yoğunlukta olması gerektiği, hangi sıklıkta ve nereye montajının yapılması gerekliliği gibi çeşitli akustik hesapların, akustik danışmanlar tarafından özel ölçüm teknikleri, cihazlar ve programlar tarafından hesaplanmasıyla bulunur.
Sesin yayılma biçimi suya atılan bir taşın yarattığı dalgaların oluş biçimi gibidir. Örneğin bir çalgı aleti çaldığınızda sesi yalnızca tek bir noktaya iletmesi mümkün değildir. Sesi dairesel ivmelerle bulunduğu ortamda her yöne eşit dağıtır.
Yalıtım yapmaya karar vermeden evvel sorunun doğru tespiti büyük önem taşır, gürültüyü yaratan etkenin yalıtımı söz konusu olduğunda, öncelikle müdahale edilmesi gereken nokta sesin kaynağı olmadır. Kullanılması öngörülen ses yalıtım malzemeleri bu sorunun tespitine göre belirlenmelidir.
Akustik Keçeler
Akustik Keçelerin kullanım amacı ses yalıtımdan ziyade ortamdaki çınlamaları(yankılanmayı) makul düzeylere indirmektir. Sesin eşit şekilde oda içinde emilmesi ve dağılımı hedeflenir.
Bilinenin aksine bu ürünlerin ses yalıtım ihtiyacı olan noktalarda kullanımı çok bir yarar getirmez. Hatta yanlış uygulamalar, yarardan çok zarar getirebilir. (Zaman ve para kaybı gibi)
Hacim akustiğinde kullanılacak Akustik Keçelerin kalite standartlarının olması, alev yürütmez olması, kalınlık, yoğunluk ve renk çeşitliliği, yüzey alanın genişliği (girinti ve çıkıntılarının maksimum olması) gibi özellikler dikkat etmeniz gereken unsurlar arasındadır.
Kullanım Yeri: Hacim akustiği istenen yangın ve nem tehlikesi bulunmayan yerlerde, stüdyo, dinleme salonu, gece kulüpleri ve ofislerde kullanılabilir.
Kolay kesilir ve montajını kendiniz yapabilirsiniz, taşıması kolaydır, renk ve desen alternatifleri bulunur, düşük maliyetlidir.
De monte değildir, yapıştığı zeminden kaldırılması zordur – alev almaz ürünlerin kimyası gereği siyah renkli olması ortam ışığını etkiler – boya yapılamaz – tozdan ve nemden etkilenmezler
Ahşap Akustik Paneller
Ahşap akustik paneller iki şekilde üretimi bulunur, Ahşap yünü dediğimiz akustik plakalar ve ahşap mdf paneller. Ahşap panellerde lif yapılarına göre sınıflandırılır, ihtiyaç duyulan ses yalıtımı ve hacim akustiğine göre panellerin kalınlıkları ve liflerin sıklığı belirlenir. Ses yutuculuk katsayısı (Nrc) Noise Reduction Coefficien değerleri ürün seçiminde dikkate alınmalıdır. Bu değerler ürünlerin teknik özelliklerinde bulunur. Örnek verecek olursak yankılanmanın olduğu bir oda düşünelim bu çağrı merkezi veya ofis olabilir, bu oda için kullanılacak ses yalıtım malzemeleri miktarı, ahşap panel için ayrı, akustik keçe için ayrı hesaplanır.
Hesaplama yöntemi mühendislik gerektirir, oda içerisindeki tüm yansıtıcı elemanlar (ayna, alçı sıvalı duvar, pencereler) ve yutucu elemanlar (halı, perde, oturma grupları gb.) hesaplamalarda kullanılır. Uygulama yöntemi plakalarının vidalanması ile olur.
Kullanıldığı yerler genellikle kongre merkezleri, toplantı salonları ve ses kayıt stüdyoları veya dekorasyon ve yalıtımı aynı anda sağlamak istediğiniz her alan için uygundur. Genellikle tek başına kullanılmazlar, asılacakları duvar yada tavan da yalıtım keçeleri ile birlikte kombine edilerek kullanılır. Montajlarının yapılabilmesi için özel işçilik ve akustik projelendirme gerektirir.
Özel Ses Yalıtım Malzemeleri
Özel akustik izolasyon ürünler, kullanım yeri ve amacına göre ses yalıtım malzemeleri arasında farklılık yaratır. Bu tip ürünler daha çok butik projelerde yerden kazanmak ve yalıtımda elde edilebilecek en üst değerlere ulaşmak için kullanılır. Örnek verecek olursak bir otel inşaatında yan yana dizilen odalar arasındaki ortak duvarların kalınlığı gaz beton veya tuğla kullanımı ile 25-30 cm’ye kadar çıkabilmekte çoğu zamanda istenilen yalıtımı sağlayamamaktadır.
Gaz beton veya tuğla duvar ile örülmüş olan bu duvarların yerine, bu bahsettiğimiz ses yalıtım malzemelerini kullanarak duvar kalınlığını 10 cm’ye kadar düşürmek ve daha iyi bir ses yalıtımı elde etmek mümkün. Bunun neticesinde otelde yan yana daha fazla oda imal edilir ve ilk uygulama maliyeti açısından gaz beton ve tuğlaya duvarlara göre fazla olmasına karşın fayda maliyet açısından geri dönüşümü standart duvar imalatına göre daha karlı olmaktadır. İşte bu gibi durumlarda özel ses yalıtım malzemeleri kullanılır. En sık kullanılan ses yalıtım malzemeleri şu şekildedir.
Yardımcı Ses Yalıtım Malzemeleri
Ses yalıtımında direk ana malzeme olarak kullanılmayan fakat dolaylı yönden kullanımı bulunan ürünlere ses yalıtımına yardımcı ürünler denir. Ses yalıtım malzemelerini tamamlamak maksatlı kullanılır. Kullanım yerleri çeşitlilik gösterir.